Από 15 έως 16 Δεκεμβρίου 2017 στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος, του Πανεπιστημίου Πατρών και του Hellenic Institute του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα το Διεθνές Συνέδριο με θέμα «Ο Θωμάς Ακυινάτης και η βυζαντινή πρόσληψή του», το οποίο, σύμφωνα με τους διοργανωτές του, είναι το πρώτο του είδους του στην Ελλάδα. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάχορος και συμμετείχαν σε αυτή περισσότερα από 25 εκθέτες και εκπροσώπους διαφόρων ευρωπαϊκών θεσμών.
Σκοπός αυτού του Συνεδρίου ήταν η παρουσίαση των εργασιών της κριτικής έκδοσης των βυζαντινών μεταφράσεων μερικών πραγματειών του φιλοσόφου και θεολόγου Θωμά Ακυινάτη. Αυτή η κριτική έκδοση είναι μια πρωτοβουλία του διεθνούς ερευνητικού προγράμματος «Thomas de Aquino Byzantinus» του Πανεπιστημίου Πατρών (υπό τη διεύθυνση του Γ.Δημητρακόπουλου) σε συνεργασία με άλλους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Οι πρώτες κριτικές εκδόσεις των μεταφράσεων των θωμικών έργων κατά τους βυζαντινούς χρόνους δημοσιεύθηκαν στη σειρά «Corpus Philosophorum Greacorum Recentiorum» υπό τη διεύθυνση του Ε.Μουτσόπουλου (τόμοι ΙΙ, Ι5 και ΙΙ, 16, Αθήνα, 1976· τόμος ΙΙ, 17Α, Αθήνα 1980), οι οποίες περιέχουν μέρος από του ΙΙ-ΙΙ της Summa Theologiae.
Ένας από τους ομιλητές ήταν η αδελφή Μαρία Παναγία Miola (Διδάκτωρ, Pontificio Instituto Orientale, Ρώμη) του Τάγματος «του Κυρίου και της Παναγίας της Matara», η οποία παρουσίασε την εργασία της με θέμα «Η ανέκδοτη μετάφραση του De aeternitati mundi του Θωμά Ακυινάτη από τον Πρόχορο Κυδώνη».
Με τα λόγια των διοργανωτών· «Ο Ιταλός Δομινικανός θεολόγος και φιλόσοφος Θωμάς Ακυινάτης (1225-1274) παραμένει μια από τις κορυφαίες φυσιογνωμίες της ιστορίας του ευρωπαϊκού πνεύματος. Στη σκέψη του συγκεράζονται χριστιανισμός, νεοπλατωνισμός, αριστοτελισμός, αραβική και εβραϊκή διανόηση. Το ογκώδες σεγγραφικό έργο του, που συμβάλλει σε όλους σχεδόν τους τομείς του ανθρώπινου πνεύματος, άσκησε τεράστια επίδραση, η οποία αποτελεί αντικείμενο μελέτης μέχρι σήμερα. Ένα άγνωστο εν πολλοίς κεφάλαιο αυτής της επίδρασης είναι η πρόσληψη της σκέψης του Θωμά στο ύστερο Βυζάντιο. Προϋπόθεση για την εμπεριστατωμένη και ολοκληρωμένη συγγραφή αυτού του κεφαλαίου είναι η κριτική έκδοση των βυζαντινών μεταφράσεων δεκαέξι, τουλάχιστον, θωμικών έργων καθώς και των φιλοθωμικών και αντιθωμικών πραφματειών που συνέγραψαν βυζαντινοί διανοητές εξ αφορμής των μεταφράσεων αυτών» (από το «Πρόγραωωα εκδηλόσεων Δεκ. 2017 – Φεβρ. 2018» της ΕΒΕ).
Από την τελική συζήτηση αναφέρουμε τα λόγια του καθηγητή Marcus Plested (ειδικός στην πατερική, τη βυζαντινή θεολογία και τη σύγχρονη ορθόδοξη θεολογία, του Πανεπιστημίου του Marquette, Wisconsin, ΗΠΑ), ο οποίος τόνισε: «Αυτές οι ερευνές αυτού του προγράμματος [Thomas Aquino Byzantinus] μας διευκρινίζουν τον χάρτη της βυζαντινής θεολογίας και του θωμιστικού έργου εκείνης της εποχής … η βυζαντινή υποδοχή του Θωμά Ακυινάτη μπορεί επίσης να αποτελέσει παράδειγμα και την σημερινή ορθόδοξη θεολογία … Όλα αυτά θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα και τον ίδιο τον Παλαμά».
You must be logged in to post a comment.